Silnik to serce każdego pojazdu. Jego prawidłowa eksploatacja i regularna konserwacja pozwalają uniknąć kosztownych napraw i wydłużają żywotność jednostki napędowej. Niezależnie od tego, czy masz do czynienia z benzynowym, wysokoprężnym, czy hybrydowym silnikiem, pewne zasady dbania o niego pozostają niezmienne.
Regularna wymiana oleju silnikowego i filtrów
Jednym z podstawowych działań, które mają kluczowy wpływ na kondycję silnika, jest terminowa wymiana oleju. Olej pełni funkcję smarującą, chłodzącą oraz zabezpieczającą wnętrze jednostki napędowej przed zanieczyszczeniami.
Większość producentów zaleca wymianę oleju co 10 000 – 15 000 km lub raz w roku, w zależności od stylu jazdy i warunków eksploatacji. Kierowcy, którzy często poruszają się po mieście lub jeżdżą w trudnych warunkach, powinni rozważyć częstsze wymiany.
Wraz z olejem warto wymieniać również filtr oleju. Jego zadaniem jest zatrzymywanie zanieczyszczeń, które mogłyby doprowadzić do szybszego zużycia elementów silnika.
Kontrola poziomu płynów eksploatacyjnych
Płyny eksploatacyjne to nie tylko olej silnikowy. Równie ważne są:
- Płyn chłodniczy – odpowiada za utrzymanie odpowiedniej temperatury pracy silnika. Jego niedobór może prowadzić do przegrzania jednostki napędowej, a w skrajnych przypadkach do jej uszkodzenia.
- Płyn hamulcowy – wpływa na skuteczność hamowania, a także może oddziaływać na elementy silnika poprzez układ wspomagania hamulców.
- Płyn wspomagania kierownicy – choć nie jest bezpośrednio związany z silnikiem, jego niski poziom może wpływać na komfort jazdy i stan pompy wspomagania.
- Płyn do spryskiwaczy – jego brak nie uszkodzi silnika, ale utrudni widoczność, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze.
Regularne sprawdzanie i uzupełnianie płynów powinno wejść w nawyk każdego kierowcy.
Unikanie krótkich tras i jazdy na niskich obrotach
Silniki spalinowe najlepiej pracują, gdy osiągną optymalną temperaturę. Częste uruchamianie auta na krótkie przejazdy, zwłaszcza w zimie, może przyczynić się do szybszego zużycia jednostki napędowej.
Silnik nie zdąży osiągnąć odpowiedniej temperatury roboczej, co skutkuje gromadzeniem się osadów i zwiększoną kondensacją pary wodnej w układzie smarowania. Z kolei jazda na zbyt niskich obrotach powoduje przeciążenie jednostki i nadmierne obciążenie niektórych komponentów.
Aby uniknąć problemów, warto przynajmniej raz na jakiś czas wybrać się w dłuższą trasę, pozwalając silnikowi na pełne rozgrzanie i oczyszczenie z nagromadzonych osadów.
Właściwe tankowanie – jakość paliwa ma znaczenie
Nieodpowiednia jakość paliwa może przyczynić się do powstawania osadów w układzie paliwowym i przyspieszonego zużycia elementów silnika. Tankowanie na sprawdzonych stacjach minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia układu paliwowego.
W nowoczesnych silnikach, zwłaszcza tych z bezpośrednim wtryskiem paliwa, warto stosować paliwa premium, które zawierają dodatki czyszczące i poprawiające właściwości spalania. Regularne stosowanie dodatków usuwających nagar z wtryskiwaczy i komory spalania może pomóc w utrzymaniu wydajności silnika na wysokim poziomie.
Regularna kontrola układu dolotowego i wydechowego
Układ dolotowy odpowiada za dostarczanie powietrza do silnika, a układ wydechowy za odprowadzanie spalin. Zanieczyszczone filtry powietrza mogą prowadzić do ograniczenia mocy jednostki napędowej i zwiększonego zużycia paliwa.
Częstotliwość wymiany filtra powietrza zależy od warunków eksploatacji. W miastach, gdzie powietrze jest bardziej zanieczyszczone, warto kontrolować stan filtra częściej niż zaleca producent.
Układ wydechowy również wymaga okresowej kontroli. Uszkodzenie katalizatora, zapchanie filtra cząstek stałych (DPF) w silnikach diesla czy niesprawne sondy lambda mogą prowadzić do spadku osiągów i wzrostu emisji spalin.
Odpowiednie rozgrzewanie i chłodzenie silnika
Jeszcze kilkanaście lat temu zalecano długie nagrzewanie silnika na postoju. Obecnie nowoczesne jednostki napędowe nie wymagają takiego działania, jednak warto dać silnikowi chwilę na osiągnięcie właściwej temperatury przed dynamiczną jazdą.
Podobnie istotne jest chłodzenie silnika po intensywnej pracy. Dotyczy to zwłaszcza jednostek z turbosprężarką – nagłe wyłączenie silnika po szybkim odcinku autostradowym może prowadzić do przegrzania turbosprężarki i skrócenia jej żywotności. W takich przypadkach warto zostawić silnik na biegu jałowym przez kilkadziesiąt sekund przed jego wyłączeniem.
Unikanie jazdy na rezerwie
Wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy, że częsta jazda z niskim poziomem paliwa może przyczynić się do problemów z układem paliwowym. W baku gromadzą się osady, które mogą zostać zassane przez pompę paliwa, prowadząc do jej uszkodzenia.
Najlepiej utrzymywać poziom paliwa powyżej jednej czwartej zbiornika, aby zmniejszyć ryzyko przedostania się zanieczyszczeń do układu paliwowego.
Regularna diagnostyka komputerowa i serwisowanie
Nowoczesne silniki wyposażone są w zaawansowaną elektronikę, która monitoruje pracę poszczególnych podzespołów. Nawet jeśli na desce rozdzielczej nie pojawią się kontrolki ostrzegawcze, warto raz na jakiś czas podłączyć auto do komputera diagnostycznego i sprawdzić, czy nie występują ukryte błędy.
Dodatkowo warto stosować się do zaleceń producenta dotyczących przeglądów okresowych. Oprócz wymiany oleju i filtrów obejmują one kontrolę rozrządu, układu zapłonowego czy wtryskiwaczy paliwa.
Dbając o silnik zgodnie z powyższymi wskazówkami, można znacząco przedłużyć jego żywotność i uniknąć kosztownych awarii. Regularna konserwacja oraz świadomość, jakie działania mogą szkodzić jednostce napędowej, pozwolą cieszyć się bezawaryjną jazdą przez długie lata.
